Công nguyên là một khái niệm chắc hẳn rất quen thuộc với chúng ta trong suốt quá trình học môn lịch sử. Vậy bạn đã biết khái niệm công nguyên là gì, trước công nguyên là gì, sau công nguyên là gì? Để hiểu rõ hơn về các thuật ngữ này, mời các bạn cùng theo dõi nội dung bài viết sau đây của chúng tôi.
Contents
Khám phá công nguyên là gì?
Công nguyên là gì?
Theo nhiều nguồn tài liệu nghiên cứu, khái niệm công nguyên được hiểu là kỷ nguyên được bắt đầu tính thời gian bằng năm theo truyền thống. Vì vậy, thuật ngữ công nguyên là gì có thể hiểu một cách đơn giản đây là cụm từ đánh dấu mốc thời gian con người bắt đầu sử dụng lịch chung cho tất cả các quốc gia trên thế giới. Công nguyên là khái niệm được nhắc đến rất nhiều trong các môn lịch sử, địa lý.
Bên cạnh đó chúng ta cũng có thể hiểu cụm từ công nguyên bằng cách phân tích nghĩa theo từ Hán Việt như sau:
- Công: Là danh từ dùng để chỉ về những gì thuộc sở hữu chung của tất cả mọi người.
- Nguyên: Là một từ chỉ thời gian, dùng để ám chỉ một khoảng thời gian nào đó. Ví dụ như từ kỷ nguyên, nguyên thủy,…
Từ ý nghĩa đó bạn có thể hiểu rằng công nguyên chính là khoảng thời gian được tính chung của toàn thế giới hay còn gọi là từ điểm bắt đầu có lịch dùng chung cho tất cả mọi nơi trên thế giới.
Quy ước tính năm công nguyên
Như đã biết, công nguyên chính là mốc thời gian đánh dấu việc toàn nhân loại sử dụng chung bộ hệ thống đếm thời gian. Do đó nếu thể hiện thời gian trên trục số thì có thể hiểu công nguyên chính là số 1 và cũng là điểm bắt đầu. Phần phía bên trái của công nguyên là khoảng thời gian chưa dùng lịch chung nên được gọi là trước công nguyên. Phần phía bên phải của công nguyên là sau khi có lịch chung nên được gọi là sau công nguyên.
Công nguyên được xác định bởi năm Jesus ra đời
Trong hệ thống lịch công nguyên, không có năm 0. Như vậy năm 1 sau công nguyên sẽ nằm ngay sau năm 1 trước công nguyên. Bộ hệ thống xác định niên đại này do Dionysius Exiguus ở Scythia Minor nghĩ ra vào khoảng năm 525. Tuy nhiên nó đã không được sử dụng rộng rãi cho đến thế kỷ thứ IX.
Về việc quy ước cách tính năm công nguyên người ta đã tính dựa vào năm sinh của chúa Jesus. Theo đó, trong đạo Công giáo công nguyên được tính bắt đầu từ năm thứ 1, và đó cũng chính là năm mà chúa Jesus ra đời. Do đó công nguyên hiện nay chính là lịch phương Tây (tức là dương lịch).
Cho đến hiện tại con người chúng ta vẫn đang sử dụng lịch công nguyên. Điều đó đồng nghĩa với việc những năm công nguyên mà cụ thể là sau công nguyên vẫn đang tiếp tục được diễn ra. Bây giờ chúng ta không còn gọi là lịch công nguyên nữa, thay vào đó mọi người gọi là dương lịch. Tuy nhưng bản chất của dương lịch vẫn là lịch công nguyên.
- Theo lịch công nguyên, 1 năm sẽ được chia thành các mốc thời gian nhỏ hơn như sau:
+ 1 năm có 365 ngày và được chia thành 12 tháng. Số ngày các tháng không hoàn toàn bằng nhau, có tháng 30 ngày, có tháng 31 ngày, riêng tháng 2 thông thường có 28 ngày. Cứ cách 4 năm lại có một năm 366 ngày và gọi đó là năm nhuận. Trong năm nhuận tháng 2 sẽ có 29 ngày, các tháng còn lại không thay đổi.
+ 1 thập kỷ tương đương với 10 năm; 1 thế kỷ bằng 100 năm; 1 thiên niên kỷ là 1000 năm.
>>Xem thêm: Tết hàn thực là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa Tết hàn thực
Trước công nguyên là gì?
Lấy năm 1 công nguyên làm gốc thì phần thời gian nằm bên trái của công nguyên được gọi là trước công nguyên. Vậy năm trước công nguyên là gì? Như đã biết người ta quy ước năm chúa Jesus ra đời được chọn làm dấu mốc tính lịch chung. Do đó trước công nguyên chính là khoảng thời gian trước khi chúa Jesus ra đời, cũng đồng nghĩa với việc thế giới những năm đó chưa có lịch chung.
Biểu đồ biểu diễn trước công nguyên và công nguyên
Thời kỳ trước công nguyên là gì? Năm trước công nguyên trong tiếng Anh viết là Anno Domini (A.D). Điểm đặc biệt của thời kỳ trước công nguyên là số năm trong thời kỳ ấy được tính ngược. Có nghĩa là các năm càng gần công nguyên thì càng lớn, những năm càng nhỏ tức là càng xa công nguyên.
Cách tính năm trước công nguyên là gì? Các năm trước công nguyên thường được hiểu là các số âm, bởi chúng nằm trước mốc thời gian sử dụng lịch chung của thế giới. Vì thế chúng ta hay bắt gặp các năm như năm -981, năm -1008,… nhìn có vẻ vô lý nhưng thực chất dấu “-” là để biểu thị khoảng thời gian trước công nguyên. Như vậy chúng ta có thể xác định được năm gần với công nguyên nhất là năm -1.
Cách viết năm trước công nguyên là gì? Thông thường người ta hay viết năm trước công nguyên kèm thêm dấu “-” đằng trước để biểu thị chính xác quy tắc thời gian. Tuy nhiên để tránh nhầm lẫn và gây khó hiểu đối với một số đối tượng, người ta còn có thể viết kèm chữ trước công nguyên ở sau và bỏ dấu “-” phía trước. Cụ thể như sau:
- Năm -987 = năm 987 TCN
- Năm -1109 = năm 1109 TCN
Sau công nguyên là gì?
Sau công nguyên là một khái niệm rất khó hiểu đối với nhiều người. Không ít người nêu ý kiến rằng trước công nguyên là khoảng thời gian trước năm sinh của chúa Jesus. Vì vậy những năm sau khi chúa Jesus ra đời thì gọi là sau công nguyên.
Nhưng thực tế không phải như vậy, khái niệm sau công nguyên có vẻ không đúng lắm bởi vì: Năm chúa Jesus ra đời được gọi là dấu mốc bắt đầu sử dụng lịch chung, tức là lịch công nguyên. Như vậy những năm sau đó (năm 2, năm 3, năm 4,…, năm 2022) là những năm vẫn đang sử dụng lịch công nguyên đó. Điều này có nghĩa là chúng ta đang sống trong thời kỳ công nguyên và kỷ nguyên này chưa kết thúc.
Sau công nguyên là gì?
Khái niệm sau công nguyên chỉ đúng nếu con người quyết định kết thúc kỷ nguyên công nguyên ở một khoảng thời gian cụ thể nào đó. Thì những năm sau khi kết thúc công nguyên mới được gọi là sau công nguyên. Do đó nếu bạn nào vẫn đang nghĩ rằng chúng ta đang sống ở những năm sau công nguyên thì điều này hoàn toàn sai nhé. Thực tế, chúng ta đang sống trong công nguyên. Bằng chứng là mọi quốc gia trên thế giới vẫn đang tính thời gian bằng lịch công nguyên (1 năm = 365 ngày).
Những năm trong kỷ nguyên này là những năm nằm bên phải công nguyên. Vì thế số năm được tính theo thứ tự tăng dần và là số dương.
Những chia sẻ trên đây của chúng tôi hy vọng có thể giúp bạn hiểu về lịch công nguyên cũng như cách tính lịch công nguyên. Qua đó có thể xác định được trước công nguyên là gì, sau công nguyên là gì. Hãy tiếp tục theo dõi thosuaxe.info để cập nhật thêm nhiều thông tin văn hóa, xã hội hot nhất bạn nhé.
