Kháng sinh là gì? Tìm hiểu lợi ích, tác hại của thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh là loại thuốc rất quen thuộc trong điều trị các bệnh lý từ đơn giản đến phức tạp. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về bản chất của thuốc kháng sinh là gì và liều lượng sử dụng như thế nào. Để giúp các bạn đọc hiểu hơn về kháng sinh và thuốc kháng sinh, chúng tôi đã tổng hợp lại những thông tin liên quan tới loại thuốc này ngay trong nội dung bài viết dưới đây. 

Tìm hiểu kháng sinh là gì? Thuốc kháng sinh là gì?

Kháng sinh là gì?

Kháng sinh là thuật ngữ dùng để gọi chung những chất có khả năng kháng khuẩn tốt và có nguồn gốc từ các chủng vi sinh vật như: nấm, vi khuẩn, Actinomycetes. Kháng sinh là chất được sử dụng với vai trò gây ức chế, kìm hãm sự phát triển và tiêu diệt các vi sinh vật khác một cách toàn diện. 

Ngày nay, khi khoa học công nghệ tiên tiến hiện đại, con người còn có thể tạo ra kháng sinh bằng phương pháp tổng hợp hoặc bán tổng hợp các chất hóa học. Chúng được dùng để phục vụ cho quá trình nghiên cứu và khám chữa bệnh cho các bệnh nhân.

Kháng sinh có nhiều cơ chế hoạt động, trong đó 3 cơ chế hoạt động chủ yếu bao gồm:

  • Ức chế tổng hợp thành tế bào.
  • Tăng cường tính thấm của màng tế bào.
  • Can thiệp vào quá trình tổng hợp các chất như protein, chuyển hóa axit nucleic và các quá trình trao đổi khác (như quá trình tổng hợp axit folic).

Kháng sinh là gì?

Kháng sinh là gì?

Kháng sinh có nhiều tác dụng khác nhau trên từng loại vi khuẩn. Một số kháng sinh có tác dụng trên nhiều chủng vi khuẩn và chúng được gọi chung là kháng sinh phổ rộng. Ngược lại, có một số loại khác chỉ tác dụng trên một số chủng vi khuẩn nhất định nên gọi là kháng sinh phổ hẹp.

Kháng sinh là gì? Đôi khi tương tác với các thuốc khác, kháng sinh có thể làm tăng hoặc giảm nồng độ huyết thanh của các thuốc khác bằng cách làm tăng hoặc giảm sự trao đổi chất của chúng hoặc bằng các cơ chế khác. Các tương tác lâm sàng quan trọng nhất liên quan đến thuốc có tỷ lệ điều trị thấp. Ngoài ra, các thuốc khác cũng có khả năng làm tăng hoặc giảm lượng kháng sinh.

Nhiều chất kháng sinh có liên quan đến hóa học nên được nhóm chung vào các lớp. Tuy rằng các loại thuốc trong mỗi lớp có tính chất giống nhau nhưng chúng lại có những dược lực học và phổ hoạt động khác nhau.

>>Xem thêm: Nước cất là gì? Nước cất dùng để làm gì?

Thuốc kháng sinh là gì?

Theo tìm hiểu từ các tài liệu y học, thuốc kháng sinh là loại thuốc có tác dụng tiêu diệt các loại vi khuẩn gây nên nhiều bệnh lý nhiễm trùng. Đồng thời thuốc kháng sinh cũng được dùng khá nhiều trong điều trị bệnh bằng cách kết hợp với một số loại thuốc đặc trị của một số loại bệnh nhằm tăng hiệu quả chữa trị.

Hiện nay các loại thuốc kháng sinh thường được chế xuất thành thuốc uống dưới dạng viên nén hoặc dạng lỏng để truyền hay tiêm vào cơ thể. Thuốc kháng sinh là gì? Thực tế đây chỉ là tên gọi chung cho các loại thuốc có khả năng kháng khuẩn cao, bởi tùy từng loại bệnh lý khác nhau sẽ có những loại thuốc kháng sinh khác nhau để sử dụng phù hợp, mang đến hiệu quả trị bệnh tốt.

Tác dụng của thuốc kháng sinh là gì?

Thuốc kháng sinh có khả năng chống khuẩn 

– Kháng sinh thuộc nhóm Beta-Lactam: Các loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm này được chỉ định sử dụng cho các các loại bệnh lý như: viêm màng trong tim, nhiễm khuẩn đường hô hấp, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm tai, nhiễm khuẩn não – màng não, nhiễm khuẩn các phần mềm trong cơ thể,… 

Cấu trúc của kháng sinh nhóm Beta-Lactam

Cấu trúc của kháng sinh nhóm Beta-Lactam

– Kháng sinh nhóm Aminoglycosid: Loại thuốc nhóm Aminoglycosid được dùng trong điều trị bệnh lao. Ngoài ra, một số loại kháng sinh trong nhóm cũng có thể được kết hợp với một số loại khác nhau để sử dụng cho những người mắc các bệnh về: nhiễm khuẩn ngoài da, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn tiết niệu, viêm màng trong tim, nhiễm trực khuẩn mủ xanh, viêm màng não,…

– Kháng sinh nhóm Lincosamid: Nhóm này được chỉ định sử dụng cho người bị nhiễm khuẩn nặng về đường hô hấp, nhiễm khuẩn ở xương khớp hay bộ phận sinh dục. Bên cạnh đó, kháng sinh nhóm Lincosamid cũng có tác dụng phòng bệnh viêm màng trong tim, điều trị viêm phổi, áp xe phổi,…

– Kháng sinh nhóm Macrolid: Nhóm kháng sinh này thường được chỉ định trong liệu trình điều trị các bệnh: mụn trứng cá, nhiễm khuẩn khu vực mô mềm và da, nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm xoang, nhiễm trùng răng miệng, viêm họng,…

– Kháng sinh nhóm Phenicol: Thuốc kháng sinh thuộc nhóm Phenicol được chỉ định dùng cho các bệnh lý bao gồm: nhiễm khuẩn ở khu vực mắt, ngoài da, tay và ở khu vực âm đạo nữ giới. 

Cấu trúc của kháng sinh nhóm Phenicol

Cấu trúc của kháng sinh nhóm Phenicol

Thuốc kháng sinh có khả năng chống nấm

Các loại thuốc kháng sinh chống nấm thường được sử dụng trong điều trị như: Nystatin, Ketoconazol, Griseophunvin,… Thuốc kháng sinh chống nấm có tác dụng diệt các loại nấm kí sinh ở ngoài da và trong niêm mạc như nấm Candida, Microsporum, Trichophyton,… Ngoài ra nhóm kháng sinh này còn được ứng dụng trong điều trị một số bệnh nấm kí sinh ở khu vực ngón chân, móng tay, kẽ ngón tay, trên da, tóc.

Kháng kháng sinh là gì?

Kháng kháng sinh là hiện tượng các vi sinh vật gây bệnh (vi khuẩn, vi rút, nấm hoặc ký sinh trùng) có khả năng sinh trưởng và phát triển dù đã có sự hiện diện của một loại thuốc mà theo lý thuyết là có thể giết chết hoặc hạn chế sự phát triển của chúng. Do vậy khi gặp phải hiện tượng kháng kháng sinh sẽ dẫn đến các liệu pháp điều trị thông thường trở nên không còn hiệu quả. 

Kháng kháng sinh là gì? Hiện tượng này làm cho tình trạng nhiễm trùng trở nên nghiêm trọng hơn, không thể điều trị bằng các phương pháp thông thường. Từ đó dẫn đến thời gian bị bệnh lâu hơn, chi phí điều trị cao hơn và thậm chí nguy cơ tử vong cũng cao hơn.  

Kháng kháng sinh là gì?

Kháng kháng sinh là gì?

Kháng kháng sinh thực sự rất nguy hiểm. Một ví dụ cụ thể như thế này: Trong trường hợp một người bị kháng kháng sinh với tất cả loại thuốc kháng sinh thì chỉ cần đứt tay cũng có thể dẫn đến tử vong.

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng kháng kháng sinh là gì? Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh ở con người. Tuy nhiên qua kết quả nghiên cứu, hiện tại 3 nguyên nhân chủ yếu khiến chúng ta có thể bị kháng kháng sinh đó là:

  • Sử dụng quá nhiều thuốc kháng sinh ngay cả trong trường hợp không cần thiết.
  • Dùng thuốc kháng sinh không hợp lý trong quá trình điều trị bệnh.
  • Khí sử dụng tự ý gia giảm liều lượng mà không hỏi ý kiến của bác sĩ.

3 nguyên nhân này đã khiến cho các vi khuẩn có hại có cách làm việc để hạn chế và lâu dần là kháng lại sự xâm nhập của kháng sinh vào cơ thể của chúng. Và đó là lý do sau khi bị kháng kháng sinh, việc bạn uống kháng sinh để chữa bệnh sẽ không còn tác dụng nữa bởi chúng không còn là “vũ khí”  mạnh để phá hủy sự phát triển của vi khuẩn.

Hiện nay do hiện tượng kháng kháng sinh, nên các bệnh nhiễm trùng thông thường như viêm phổi, bệnh lao, nhiễm trùng đường tiết niệu, và các bệnh do thực phẩm gây nên ngày càng khó điều trị hơn. Thậm chí nếu bệnh nhân mắc hiện tượng kháng kháng sinh mức độ nặng còn có dẫn đến việc không thể điều trị được bệnh dẫn đến tử vong do tình trạng được gọi là đa kháng. 

Làm thế nào để sử dụng kháng sinh an toàn, hiệu quả?

Kháng sinh là loại thuốc có khả năng kháng khuẩn, tiêu diệt vi khuẩn rất tốt nên chúng không thể thiếu trong liệu trình chữa bệnh. Tuy nhiên thuốc kháng sinh chỉ thực sự tốt khi được sử dụng đúng cách và đúng liều lượng. Nếu không sẽ dẫn đến hiện tượng kháng kháng sinh. 

Hướng dẫn sử dụng thuốc kháng sinh an toàn, hiệu quả

Hướng dẫn sử dụng thuốc kháng sinh an toàn, hiệu quả

Sau đây là những lưu ý bạn nên nhớ để sử dụng thuốc kháng sinh cho an toàn và hiệu quả:

  • Không phải loại thuốc kháng sinh nào cũng có tác dụng như nhau, do đó khi sử dụng phải có sự cho phép của bác sĩ điều trị.
  • Tham khảo ý kiến của bác sĩ xem trường hợp nào nên không nên dùng thuốc kháng sinh. 
  • Hỏi ý kiến bác sĩ xem tình trạng bệnh hiện tại uống kháng sinh có tối ưu hay không.
  • Tham khảo về các tác dụng phụ của thuốc và cách để hạn chế, phòng tránh tác dụng phụ khi dùng kháng sinh.
  • Tìm hiểu về liều lượng và thời gian sử dụng kháng sinh là bao lâu trong quá trình điều trị.
  • Tham vấn bác sĩ về các loại thức ăn nên ăn kèm/ nên tránh trong khi sử dụng thuốc kháng sinh.
  • Bảo quản thuốc kháng sinh trong điều kiện tiêu chuẩn, tránh làm biến đổi chất hóa học trong các thành phần của thuốc.
  • Khi dùng thuốc kháng sinh, cần cung cấp đầy đủ về các bệnh lý hay vấn đề dị ứng để bác sĩ, dược sĩ hiểu rõ tình trạng.
  • Tuân thủ đúng theo đơn thuốc của bác sĩ, dược sĩ kê ngay cả khi bệnh đã có tiến triển.
  • Không tự ý gia giảm hoặc sử dụng thuốc kháng sinh không có trong đơn thuốc bác sĩ kê.

Bài viết trên đây chúng tôi đã lần lượt giải đáp những câu hỏi thuốc kháng sinh là gì, kháng kháng sinh là gì, tác dụng cũng như cách dùng thuốc kháng sinh sao cho an toàn , hiệu quả. 

Kháng sinh là loại thuốc có khả năng kháng khuẩn tốt và có lợi cho quá trình trị bệnh. Nhưng nếu bạn tự ý sử dụng loại thuốc này sẽ dẫn đến những tác hại nghiêm trọng. Hy vọng bài viết của thosuaxe.info có thể đem đến cho bạn những kiến thức y học bổ ích. 

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.