Vật chất là gì? Tìm hiểu khái niệm vật chất trong triết học

Vật chất là một khái niệm cơ bản trong triết học Mác – Lênin và đồng thời cũng là thứ tồn tại và xuất hiện rất nhiều trong đời sống hằng ngày. Vậy bạn có hiểu bản chất của vật chất là gì, cơ sở vật chất là gì? Cùng thosuaxe.info tìm hiểu ngay khái niệm vật chất trong triết học bạn nhé.

Vật chất là gì trong triết học?

Vật chất với các hình thức tồn tại cụ thể của nó mang đến những đặc điểm riêng trong phạm trù triết học. Khi đó, vật chất không chỉ được nhìn nhận với tính chất liệt kê, mà nó còn mang ý nghĩa trong việc phân biệt với ý thức. Vậy vật chất là gì trong triết học?

Vật chất là gì?

Định nghĩa vật chất của Lênin được phát biểu cụ thể như sau: Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chụp lại, ghi chép lại, phản ánh lại và chúng tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác.

Tìm hiểu định nghĩa vật chất trong triết học
Tìm hiểu định nghĩa vật chất trong triết học

Để hiểu hơn về định nghĩa vật chất là gì thì bạn nên hiểu rằng: Vật chất được phản ánh với hình thức tồn tại cụ thể của nó. Lúc đó, vật chất có dạng tồn tại hữu hình và mang đến những hình thức chứa đựng cụ thể.

Vật chất khi ở dưới hình thức tồn tại của nó sẽ là cái có thể gây nên cảm giác ở con người. Như vậy chúng ta có thể nhờ vào cảm giác để nhận biết và đánh giá sự tồn tại của vật chất. 

Vật chất theo nghiên cứu thì nó là một phạm trù của triết học. Nó là kết quả của sự khái quát hóa, trừu tượng hóa những thuộc tính, mối liên hệ vốn có của các sự vật, hiện tượng. Và tất cả đều hướng đến việc giải thích cho sự tồn tại của chúng. Vì vậy có thể nói vật chất phản ánh cái chung, vô hạn, vô tận, không sinh ra, không mất đi. Đồng thời vật chất cũng có nhiều dạng tồn tại, tồn tại cố định hoặc không cố định, chỉ cần đảm bảo cho cảm giác phản ánh.

>>Xem thêm: Thành công là gì? Ý nghĩa của sự thành công trong cuộc sống

Ý nghĩa của vật chất là gì?

Định nghĩa vật chất của Lênin mang lại 4 ý nghĩa quan trọng sau đây:

– Khẳng định vật chất có trước và ý thức có sau: Chắc hẳn các bạn đã từng một lần nghe qua câu nói “Vật chất quyết định ý thức” rồi đúng chứ. Đó chính là câu nói khẳng định cho việc vật chất có trước ý thức. Thực tế là con người có thể thấy được vật chất bằng sự ghi chép, chụp lại, phản ánh nó với thực tại khách quan. Có nghĩa là khi chúng ta ý thức được thì mới nhận thức được vật chất, còn vật chất thì đã sẵn có trước đó.

Ý nghĩa của định nghĩa vật chất trong nghiên cứu khoa học
Ý nghĩa của định nghĩa vật chất trong nghiên cứu khoa học

– Bác bỏ quan điểm duy tâm: Định nghĩa vật chất của Lênin đã bác bỏ quan điểm duy tâm với quan điểm cho rằng ý thức là thứ có trước, vật chất có sau, ý thức quyết định vật chất. 

– Khắc phục những điểm hạn chế trong quan điểm của các nhà khoa học trước: Định nghĩa vật chất là gì của Lênin đã khắc phục tính siêu hình, tính máy móc trong quan niệm về vật chất của chủ nghĩa duy vật trước Mác. 

– Đưa ra tính đúng đắn: Ý nghĩa của định nghĩa vật chất của Lênin chính là bác bỏ quan điểm của chủ nghĩa duy vật tầm thường về vật chất. 

Một số câu hỏi khác

Cơ sở vật chất là gì?

Cơ sở vật chất được hiểu là tất cả những trang thiết bị, máy móc, phương tiện, công cụ cần thiết trong một môi trường cụ thể nhằm phục vụ và hỗ trợ cho công việc của con người. Nhờ có cơ sở vật chất đầy đủ và hiện đại mà chúng ta có thể thực hiện những công việc một cách nhanh chóng, chính xác và hiệu quả hơn. 

Tìm hiểu khái niệm cơ sở vật chất là gì
Tìm hiểu khái niệm cơ sở vật chất là gì

Cơ sở vật chất là gì? Trong mọi ngành nghề, lĩnh vực các vấn đề liên quan đến cơ sở vật chất đều được coi trọng và quan tâm hàng đầu. Bởi cơ sở vật chất là yếu tố quan trọng để chúng ta đánh giá về trình độ, sự chuyên nghiệp, hiện đại của một môi trường. Chẳng hạn như trong trường học, doanh nghiệp, bệnh viện,… cơ sở vật chất luôn là yếu tố được con người dùng để nhận biết và phản ánh mức độ tin cậy.

Sản xuất vật chất là gì?

Sản xuất vật chất cũng là một khái niệm trong phạm trù triết học. Sản xuất vật chất là gì được nêu rõ trong cuốn giáo trình “Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác – Lênin” như sau: Sản xuất vật chất chính là quá trình mà con người sử dụng các công cụ lao động để tác động vào tự nhiên cũng như cải biến các dạng vật chất của giới tự nhiên nhằm mục đích tạo ra của cải vật chất thỏa mãn nhu cầu tồn tại và phát triển của con người.

Chức năng của hoạt động sản xuất vật chất là gì? Qua quá trình lao động sản xuất, con người biết sáng tạo và vận dụng linh hoạt hơn những tư liệu, công cụ để phục vụ cho việc tìm kiếm lợi ích. Từ đó con người được cải tạo, hoàn thiện và phát triển về cả thể chất và tinh thần.

Chuyển hóa vật chất là gì?

Chuyển hóa vật chất là tập hợp tất cả các phản ứng sinh hóa xảy ra bên trong tế bào. Chuyển hóa vật chất giúp cho tế bào có khả năng thực hiện được các đặc tính đặc trưng khác của sự sống như cảm ứng, sinh trưởng, phát triển, sinh sản. Trong quá trình chuyển hóa vật chất thì luôn kèm theo quá trình chuyển hóa năng lượng.

Khái niệm chuyển hóa vật chất trong sinh học
Khái niệm chuyển hóa vật chất trong sinh học

Phản vật chất là gì?

Phản vật chất là một thuật ngữ trong lĩnh vực vật lý, được hình thành từ những phản hạt cơ bản như phản electron, phản neutron,… Trong lý thuyết về phản vật chất, các phản hạt có khối lượng tương đương nhau nhưng khác nhau về dấu với những hạt cơ bản. Chẳng hạn như hạt e mang điện tích âm (-) thì phản hạt e sẽ mang điện tích dương (+). 

Cũng chính vì sự trái dấu đó, nên khi phản vật chất gặp vật chất, chúng sẽ tự tiêu hủy lẫn nhau đồng thời giải phóng các photon có năng lượng lớn. Các photon này còn gọi là những tia gamma hoặc những cặp vật chất – phản vật chất.

Trên đây là thông tin cơ bản về vật chất giúp bạn giải đáp câu hỏi vật chất là gì, cơ sở vật chất là gì. Hy vọng những kiến thức trong bài viết có thể mang đến cho bạn nhiều điều thú vị, bổ ích. Mọi thắc mắc hay ý kiến đóng của quý độc giả vui lòng để lại dưới phần bình luận, chúng tôi sẽ giải đáp sớm nhất.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.